Учебник армянского языка |
|
|
Прошедшее несовершенное время (глагольное сказуемое)
Именные сказуемые
Некоторые глаголы образуют настоящее и прошедшее несовершенное времена синтетическим путем (2,3,5,7,8). Отрицательная форма этих синтетических
форм также синтетическая: գիտենալ
(գիտեմ), ունեմ,
կամ.
настоящее
время прошедшее
несовершенное
утвердит.
форма отрицат.
форма утвердит.
ф. отрицат.
ф. գիտեմ չգիտեմ գիտեի չգիտեի գիտես չգիտես գիտեիր չգիտեիր գիտե
կամ գիտի չգիտե
(չգիտի) գիտեր չգիտեր
գիտենք չգիտենք գիտեինք չգիտեինք գիտեք չգիտեք գիտեիք չգիտեիք գիտեն չգիտեն
գիտեին չգիտեին настоящее
вр. пр.
несов. время наст.
вр. пр.
несов. время утв. ф. отр.
ф. утв. ф отр. ф. утв.ф. отр.ф. утв.
ф отр. ф. ունեմ չունեմ ունեի չունեի
կամ
չկամ կայի
չկայի ունես չունես ունեիր չունեիր կաս
չկաս կայիր
չկայիր ունի չունի ուներ չուներ
կա
չկա
կար
չկար ունենք չունենք ունեինք չունեինք կանք
չկանք կայինք
չկայինք ունեք չունեք ունեիք չունեիք
կաք
չկաք կայիք
չկայիք ունեն չունեն ունեին չունեին
կան
չկան կային
չկային Первые два лица глагола "կամ"
мало употребительны, а третье лицо, напротив,
весьма частотно.
Заслуживает внимания и спряжение
глагола կարողանալ:
Настоящее время
Прош.
несов. время ես կարող
եմ չեմ կարող
կարող
էի չէի կարող
դու կարող
ես չես կարող
կարող
էիր չէիր
կարող նա կարող
է չի կարող
կարող
էր չէր կարող
մենք կարող
ենք չենք
կարող կարող
էինք չէինք
կարող դուք կարող
եք չեք կարող
կարող
էիք չէիք
կարող նրանք կարող
են չեն կարող
կարող
էին չէին
կարող Это – частотные формы глаголов գիտենալ,
ունենալ, լինել
(в значении "существовать"), կարողանալ.
Эти глаголы, кроме գիտենալ,
могут образовать и регулярные временные формы: ունենում
եմ, լինում
եմ, կարողանում
եմ. Можно сказать, что в армянском языке нет специальных
инфинитивных форм для различения в неопределенной форме глаголов
ունեմ и ունենում
եմ, կարող եմ
и կարողանում
եմ – одна и та же неопределенная форма глагола
"обслуживает" эти дублетные формы. Под инфинитивом լինել
объединены даже три глагола – լինում
եմ, լինում
ես (бывать), կամ, կաս
(существовать) и вспомогательный глагол եմ, ես
... Так,
(глагол-связка) եմ
ես
է
ենք
եք
են էի
էիր
էր
էինք
էիք
էին լինում
եմ
լինում
ես
լինում է
լինում
ենք
լինում
եք
լինում
են լինում
էի
լինում
էիր
լինում էր
լինում էինք
լինում էիք
լինում էին (обозначение
наличия чего-л.) կա
կան կար
կային լինում
է
լինում
են լինում
էր
լինում
էին простой
факт или явление повторяющийся,
характерный факт или явление ունեմ
ունես
ունի
ունենք
ունեք
ունեն ունեի
ունեիր
ուներ
ունեինք
ունեիք
ունեին ունենում
եմ
ունենում
ես
ունենում
է
ունենում
ենք
ունենում
եք
ունենում
են ունենում
էի
ունենում
էիր
ունենում
էր
ունենում
էինք
ունենում
էիք
ունենում
էին կարող
եմ
կարող
ես
կարող
է
կարող ենք
կարող եք
կարող
են կարող
էի
կարող
էիր
կարող
էր
կարող
էինք
կարող
էիք
կարող
էին կարողանում
եմ
կարողանում
ես
կարողանում
է
կարողանում
ենք
կարողանում
եք
կարողանում
են կարողանում
էի
կարողանում
էիր
կարողանում
էր
կարողանում
էինք
կարողանում
էիք
կարողանում
էին Формы ունենում
եմ, լինում
եմ, կարողանում
եմ употребляются для подчеркивания
итеративности (повторяемости, многократ-ности) действия. Ср.
русск. Он по утрам занят. Он по утрам бывает занят. Он не
может пилить. Он не умеет (ему не удается) пилить.
Если первыми предложениями
просто сообщается факт или явление, то во вторых предложениях
говорится о том же самом, как о характерном факте или явлении
(11).
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||